CHÍNH SÁCH MỚI CỦA NHÀ NƯỚC ẢNH HƯỞNG THỊ TRƯỜNG VẬT LIỆU XÂY DỰNG 2025–2026

Trong giai đoạn 2025–2026, thị trường vật liệu xây dựng (VLXD) trong nước đứng trước những thay đổi mạnh mẽ sau loạt chính sách mới do Chính phủ ban hành. Những điều chỉnh này không chỉ tác động trực tiếp đến giá vật liệu, nguồn cung, chi phí sản xuất mà còn ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, nhà thầu và người tiêu dùng. Bài viết này tổng hợp các chính sách nổi bật, phân tích mức độ tác động và dự báo xu hướng trong thời gian tới.

---

1. Điều chỉnh thuế nhập khẩu một số mặt hàng VLXD

Từ đầu năm 2025, Bộ Tài chính chính thức điều chỉnh biểu thuế nhập khẩu đối với một số nhóm vật liệu, bao gồm: gạch men, thép xây dựng, xi măng, thiết bị hoàn thiện và phụ kiện công trình.

Tác động chính:

1) Giá VLXD nhập khẩu có xu hướng tăng 3–7%

Khi thuế tăng, doanh nghiệp nhập khẩu buộc phải điều chỉnh giá bán, kéo theo chi phí đầu vào của nhiều công trình đội lên đáng kể. Các sản phẩm bị ảnh hưởng mạnh nhất là:

• Gạch men cao cấp nhập từ Tây Ban Nha, Ý, Trung Quốc

• Sắt thép hợp kim

• Thiết bị vệ sinh

• Keo dán gạch và phụ kiện đặc thù

2) Doanh nghiệp nội địa hưởng lợi

Các nhà máy gạch trong nước, đặc biệt tại Bình Dương, Đồng Nai, Long An bắt đầu ghi nhận nhu cầu tăng do giá gạch nhập khẩu không còn lợi thế như trước.
Một số doanh nghiệp trong nước dự kiến tăng sản lượng 5–10% để đáp ứng thị trường.

3) Người tiêu dùng phải cân nhắc lại lựa chọn

Tâm lý “gạch ngoại mới đẹp” đang dần thay đổi khi giá chênh lệch quá lớn. Xu hướng dùng:

• Gạch granite sản xuất trong nước

• Gạch mờ, gạch hiệu ứng vân xi măng

• Gạch lát 60x60, 80x80 phân khúc trung cấp

được ghi nhận tăng mạnh.

---

2. Siết chặt tiêu chuẩn chất lượng VLXD

Nghị định mới về quản lý chất lượng VLXD yêu cầu:

• Công bố tiêu chuẩn rõ ràng

• Kiểm tra định kỳ

• Truy xuất nguồn gốc

• Dán nhãn chất lượng theo quy chuẩn quốc gia

Tác động:

1) Sản phẩm kém chất lượng bị loại khỏi thị trường

Theo dữ liệu từ Sở Xây dựng, trong năm 2024 đã phát hiện hơn 1.200 lô gạch không đạt chuẩn; dự kiến năm 2025 số lượng kiểm tra sẽ tăng gấp đôi.

2) Giá gạch "trôi nổi" có thể giảm nhưng rủi ro tăng

Do không đạt chuẩn, nhiều đơn vị giảm giá mạnh để đẩy hàng, gây ra:

• Nguy cơ cong vênh

• Độ hút nước cao dẫn đến dễ nứt

• Sai lệch kích thước

3) Doanh nghiệp uy tín được lợi

Những thương hiệu đạt ISO, có dây chuyền sản xuất chuẩn châu Âu sẽ dễ dàng chiếm ưu thế trong phân khúc trung và cao cấp.

---

3. Gói hỗ trợ phục hồi thị trường bất động sản tác động đến nhu cầu VLXD

Chính phủ dự kiến triển khai gói hỗ trợ tín dụng ưu đãi cho nhà ở xã hội và một số dự án trọng điểm. Điều này kéo theo:

1) Nhu cầu VLXD tăng trở lại

Khi có thêm nguồn vốn, nhiều dự án bị đình trệ từ 2021–2024 bắt đầu tái khởi động.
Các nhóm vật liệu hưởng lợi lớn nhất:

• Gạch ốp lát

• Xi măng

• Thép xây dựng

• Sơn và vật liệu hoàn thiện

2) Doanh nghiệp sản xuất sẽ chạy hết công suất

Một số nhà máy gạch tại miền Tây và miền Nam đã công bố kế hoạch tăng sản lượng quý I/2025.

3) Giá VLXD có thể tăng nhẹ

Dự báo mức tăng 3–5% trong giai đoạn đầu do nhu cầu tăng nhưng nguồn cung chưa phục hồi hoàn toàn.

---

4. Chính sách thúc đẩy công trình xanh

Việt Nam vừa cập nhật chiến lược phát triển công trình xanh đến năm 2030, khuyến khích sử dụng vật liệu:

• Tiết kiệm năng lượng

• Không nung

• Gạch tái chế

• Gạch bề mặt hấp thụ nhiệt thấp

• Thiết bị giảm tiêu hao nước

Tác động:

1) Gạch men công nghệ mới sẽ chiếm ưu thế

Gạch porcelain mài – gạch phủ men nano kháng khuẩn – gạch siêu bóng hút sáng thấp được dự báo tăng trưởng 15–20%.

2) Các dự án cao tầng và khách sạn sẽ chuyển sang dùng vật liệu cao cấp

Tiêu chuẩn LEED và Lotus yêu cầu VLXD có chứng nhận an toàn, bền vững.

---

5. Chính sách kiểm soát giá vật liệu

Chính phủ yêu cầu minh bạch giá theo từng địa phương, hạn chế tình trạng “thổi giá”.
Điều này:

• Làm giảm biên độ biến động giá

• Giúp người tiêu dùng dễ so sánh, tránh mua phải giá cao

• Tạo sức ép lên các nhà phân phối lớn

---

6. Dự báo thị trường VLXD 2025–2026

1) Giá vật liệu khó giảm sâu

Do chi phí logistics và xăng dầu vẫn cao.

2) Thiết bị hoàn thiện sẽ phân hóa mạnh

Hàng cao cấp giá tăng – hàng trung cấp ổn định – hàng kém chất lượng bị đào thải.

3) Gạch men nội địa tăng sản lượng

Khả năng chiếm 70–75% thị phần nhờ giá tốt và chất lượng cải thiện.

4) Công trình dân dụng hồi phục

Kéo theo nhu cầu lớn ở phân khúc:

• Gạch 60×60

• Gạch 80×80

• Gạch 30×60

---

Kết luận

Chính sách mới của Nhà nước trong giai đoạn 2025–2026 đang tạo ra sự thay đổi rõ rệt cho thị trường VLXD. Dù doanh nghiệp và người tiêu dùng cần thời gian thích nghi, nhưng về lâu dài, thị trường sẽ minh bạch hơn, chất lượng ổn định hơn và cơ hội mở ra cho các nhà sản xuất trong nước.